Ahmet Hamdi Tanpınar

26 Haziran 2013 tarihinde tarafından eklendi.

AHMET HAMDİ TANPINAR (23 Haziran 1901 – 24 Ocak 1962)
Cumhuriyet devri şair, yazar ve bilim adamlarından olan Tanpınar. 1923 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi‘ni bitirdi. Çeşitli liselerde ve yüksek okullarda edebiyat, sanat tarihi, estetik ve mitoloji dersleri okuttu. 1939 yılında İstanbul Üniversitesi’ne Yeni Türk Edebiyatı profesörü olarak tayin edildi, 1942 – 1946 yılları arasında millet vekilliği, sonra M.E.B. müfettişliği yaptı. Üniversiteye dönerek ölümüne kadar bu görevde kaldı. Yahya Kemal‘in öğrencisi olan Tanpnar, daha sonra onun dostluğunu kazanarak Yahya Kemal’in edebî şahsiyetinden büyük ölçüde etkilendi.

İlk şiiri 1920’de yayınlandı. 19. yy. Avrupa şiirini çok iyi inceledi. Şiirlerinde musiki, duygu ve hayal temel unsur olarak öne çıktı. Dış alemi bir rüya gibi değerlendirerek onun yansımalarından bir şiir dili oluşturdu. Duygulanmaların yoğunlaştığı “an”lar üzerinde durdu. Hece ve serbest vezinle yazdığı şiirlerinde gizli bir aruz ahengi sezilmektedir. Duygularını ifade edebilmek için çok zengin mecazlar kullandı. Plâstik sanatlara karşı duyduğu merakı şiire de yansıttı, kelimelerle resim çizdi.
Tanpnar, şiirleri kadar hikâye, roman, deneme, makale, edebiyat tarihi vb. alanlarda verdiği eserlerle de tanındı. Özellikle romanları edebiyat tarihimizin klasikleri arasına girdi. Roman ve hikâyelerinde, Doğu ve Batı kültürüne hakim tavrı, geniş kültürü ve şairliğinden gelen ölçülü imajları ile dikkat çekti. Yaşayan canlı bir Türkçe ile kurduğu yer yer mizahlı, yer yer duygulu bir anlatım ile iddiasız, tarafsız, araştırıcı ve güçlü bir teknik kullandı. Bir romancı olarak eserine karşı takındığı tavrı A. Kabaklı şöyle anlat¬maktadır : “Tanpınar’ın romanlarında ideoloji yok, hatta iddia bile yoktur. Sonsuz bir dürüstlük ve olaylara, kişilere, malzemeye tarafsız bakma hissi bu romanların kudretidir. Rüyada gibi bir hayranlık, rüyayı kaçırır gibi bir telaş; herşeyden bol bol şüphe, fakat yine de o şüphe içindeki emniyet, Tanpınar’ca tutumlardır. Ayrıca bu romanları basitlik ve iddiadan kurtarmakta olan olgun (entellektüel) bir mizah (ironi) havasına da dikkat etmek lâzım…”

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın yayınlanmış eserleri şunlardır : Romanları ; Huzur (1949), Saatleri Ayarlama Enstitüsü (1961), Sahnenin Dışındakiler (1973), Mahur Beste (1975), Aydaki Kadın (tamamlanmamış, 1987). Hikâyeleri ; Abdullah Efendi’nin Rüyaları (1943), Yaz Yağmuru (1955). Deneme ; Beş Şehir (1960). İnceleme, makale ve biyografileri ; Yahya Kemal (1962), Edebiyat Üzerine Makaleler (1969), Yaşadığım Gibi (1969). Edebiyat tarihi ; 19 uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi (1949). Bütün şiirleri ise  (1961)Şiirler adlı tek kitapta toplanmıştır.

Etiketler:

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış.

Şu Sayfamız Çok Beğenildi
GÜLNİHAL ÖZETİ